Định dạng mở nổi lên như sóng cồn

In Other Words, Open Formats Surging Ahead

Ngày 04/06/2007, Jonathan Eunice

Theo: http://www.illuminata.com/perspectives/?p=318

Chủ đề “Microsoft đánh bại các lực lượng theo ODF trong trận chiến tại các bang về định dạng tài liệu mở” của Computerworld thảo luận về sự thất bại của cơ quan pháp luật các bang nước Mỹ trong việc thông qua pháp luật về chấp thuận theo ODF hoặc theo “định dạng tài liệu mở”:

Computerworld’s “Microsoft trounces pro-ODF forces in state battles over open document formats” discusses the failure of U.S. state legislatures to pass pro-ODF or pro “open document format” legislation:

Trong chiến thắng vang dội của Microsoft, các dự thảo luật tìm kiếm việc bắt buộc sử dụng các định dạng tài liệu mở của các cơ quan chính phủ đã bị thất bại trong 5 bang, và chỉ có một phiên bản pháp lý như vậy được ký kết thành luật ở bang thứ 6.

In a resounding victory for Microsoft Corp., bills seeking to mandate the use of open document formats by government agencies have been defeated in five states, and only a much-watered-down version of such legislation was signed into law in a sixth state.

Đó là tình hình của các cuộc chiến pháp lý tại California, Connecticut, Florida, Minnesota, Oregon và Texas. Liệu có thể thấy các bang khác ngoài Massachusetts tham chiến nữa không? Bài báo cũng rọi ánh sáng vào việc vận động hành lang và phản vận động hành lang từ phía Microsoft và IBM. Chúng nhắm tới cái đích hoàn toàn chiến thuật và đặc biệt, nhưng có thể được tổng kết lại như sau:

It’s good coverage of legislative battles in California, Connecticut, Florida, Minnesota, Oregon, and Texas. Isn’t it refreshing to see states other than Massachusetts involved in this fray? The article also shines light on the lobbying and counter-lobbying pushes from Microsoft and IBM. These tend to be quite tactical and specific, but might be summed up:

Cả 2 phe đã cố chứng tỏ sự hỗ trợ tận gốc, [... nhưng] “đây thực sự là một trận chiến giữa các quyền lợi thương mại lớn”.

Both camps have tried to play up evidence of grass-roots support, […but] “this really is a battle among large commercial interests”.

Nhưng âm vang về “Microsoft đánh thắng các lực lượng theo ODF” được thổi vang bởi đầu đề đó tác động tới tôi không đúng như vậy. Hãy để ý rằng những giao tranh nhỏ về pháp lý và vận động hành lang đang xảy ra này chính xác là bởi vì khái niệm của các định dạng tài liệu mở nay được xem là quan trọng và có thể đạt được kết quả – một tình trạng của vấn đề hầu như không thể nghĩ tới được 5 năm về trước và tuyệt đối không thể nghĩ được 10 năm về trước.

But the “Microsoft trounces pro-ODF forces” tone trumpeted by the headline strikes me as wrong. Consider that these legislative and lobbying skirmishes are happening precisely because the concept of open document formats is now seen as important and achievable—an almost unthinkable state of affairs five years ago, and one absolutely unthinkable ten years back.

Cuộc diễu hành của tính mở và các tiêu chuẩn mở đang phát triển nhanh chóng. Đó là nguyên nhân làm cho Microsoft, kẻ cầm đầu không phải bàn cãi của kỷ nguyên và tiếp cận sở hữu độc quyền trước đó, phải thay đổi một cách ồ ạt chiến lược của mình và mở ra định dạng tài liệu của riêng hãng (là Office Open XML hay OOXML¹), và phải chiến đấu với hằng hà sa số những ngọn lửa nhỏ bùng lên ở hàng loạt các mức độ của chính phủ và giới công nghiệp. Microsoft có những tài nguyên bao la và có khả năng chiến đấu thông qua các cuộc chiến vận động hành lang, đó là không kể tới việc nhiều năm của người sử dụng với sức ỳ về định dạng đứng về phía hãng. Không ngạc nhiên rằng một số sáng kiến dạng “Hê, hãy chuyển sang các định dạng mở thôi!” hoặc “hãy bắt buộc sử dụng các định dạng mở mới này!” không được thông qua, đặc biệt lần đầu, lần thứ hai, thứ ba chúng nổi lên.

The march of openness and open standards is progressing rapidly. This is causing Microsoft, the undisputed leader of the foregoing proprietary age and approach, to massively change its strategy and open up its own document format (as Office Open XML), and to fight innumerable small fires as they spring up at various levels of government and industry. Microsoft has vast and able resources to fight lobbying fires, not to mention many years of user and format inertia on its side. It’s no surprise that a number of the “hey, let’s shift to open formats!” or “let’s mandate these new open formats!” initiatives don’t come to pass, especially the first, second, or third time they arise.

Điều quan trọng hơn nhiều là cách mà những tiêu chuẩn và định dạng mở này bây giờ được xem xét một cách rộng rãi, và ở các ngữ cảnh quan trọng một cách tiềm tàng như thế nào. Các doanh nghiệp hướng trở nên thực dụng, hoàn toàn muốn trả một ít đô la thêm hoặc cam chịu một chút về việc bị khoá vào nhà cung cấp nếu cái giá học phí đó mang lại được trong một thời hạn ngắn hạn như mong muốn. Nhưng còn các chính phủ “kinh doanh toàn dân”, và có yêu cầu bắt buộc và trách nhiệm phải làm tốt ngoài quý tài khoá hiện hành. Như thế, họ đang nghĩ và đánh giá giá trị của các định dạng mở là một tin tức thực sự rất lớn, hoặc để sử dụng và lưu trữ các tài liệu qua hàng chục năm và hàng trăm năm (chứ không chỉ một vài năm) hoặc để cho phép nhiều công ty tham gia vào những phần thưởng kinh tế của việc số hoá hơn là chuyển hầu hết những đô la này ngược trở về Redmond (nơi đóng trụ sở của hãng Microsoft).

Much more important is how broadly open standards and formats are now considered, and in what potentially important contexts. Businesses tend to be pragmatists, entirely willing to pay a few extra dollars or endure a bit of vendor lock-in if that’s the price of admission to some desirable near-term return. But governments do “the people’s business,” and have mandates and responsibilities that go well beyond the current fiscal quarter. That they are thinking about and appreciating the value of open formats is very big news indeed, whether for using and archiving documents over decades and centuries (and not just a few years) or for allowing multiple companies to participate in the economic rewards of digitization, rather than sending most of those dollars back to Redmond.

ODF rõ ràng đã thua một số trận đánh nhỏ lẻ tẻ ban đầu của nó giữa các cơ quan pháp lý của Mỹ. Nhưng tôi không cho điều này là “một thắng lợi lẫy lừng của Microsoft”. Vì chúa tôi, không! Hoàn toàn ngược lại! Rằng việc thiết lập những ưu thế cho các định dạng mở ngay cả trong các chương trình nghị sự và rằng Microsoft đã phải đáp ứng bằng cái thứ riêng của hãng về các định dạng mở – những thứ này chỉ ra rằng tính mở đang thắng trong cuộc chiến này.

ODF has clearly lost a number of its initial skirmishes among U.S. state legislatures. But I don’t read this as “a resounding victory for Microsoft Corp.” My goodness, no! Quite the contrary! That establishing preferences for open formats is even on the agenda, and that Microsoft has responded with its own take on open formats—these show that openness is winning the war.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

Công ty Cổ phần phần mềm – Thương mại điện tử Nhất Vinh

ltnghia@yahoo.com

1Mặc dù được đẩy lên như một chuẩn mở, về bản chất OOXML đã không qua được thử nghiệm để chứng tỏ thức sự là một chuẩn mở vì nó gắn chặt với định dạng độc quyền sở hữu có tính lịch sử và những khó khăn thực tế mà các nhà cung cấp bên thứ 3 có thể sử dụng nó một cách toàn phần để triển khai.